- P.V: Được biết, anh từng làm việc ở nước ngoài và gặt hái thành công, xin hỏi, cơ duyên đã đưa anh đến với thành phố Đà Nẵng?

* Phan Thanh Tuấn: Tôi sinh ra và lớn lên ở TP Đà Nẵng, từng học chuyên Toán tại trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn. Sau khi học xong đại học tại Đại Học Quốc Gia TPHCM, tôi có tham gia giảng dạy bộ môn Mạng máy tính trong 4 năm tại Đại học Khoa học Tự nhiên TPHCM, trực thuộc Đại Học Quốc gia TPHCM. Năm 2002, tôi bắt đầu hành trình mới tại Mỹ và may mắn được làm việc cho các tập đoàn công nghệ lớn như Amazon, eBay và Meta tại Seattle, Mỹ. Nhóm bạn bè Việt Nam của tôi, đang làm việc tại các tập đoàn lớn của thế giới, và bản thân tôi luôn nung nấu ước mơ được đem kinh nghiệm làm việc và kỹ thuật tiên tiến về Việt Nam. Tháng 2 năm 2024, chúng tôi gặp đoàn công tác của Uỷ ban TP Đà Nẵng tại Portland, Mỹ, do anh Hồ Kỳ Minh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Đà Nẵng dẫn đầu, đến thăm và làm việc với các công ty công nghệ và bán dẫn tại Mỹ. Sau khi tìm hiểu chính sách, chúng tôi quyết định thành lập Công ty Cổ phần Trí tuệ nhân tạo Việt Nam AIAIVN vào tháng 8-2024, trụ sở đặt tại TP Đà Nẵng, mong muốn áp dụng những công nghệ GenAI/AI vào những lĩnh vực khác nhau ở Việt Nam.

- P.V: Môi trường chính sách tại Đà Nẵng so với nơi trước đây anh công tác, cụ thể là ở Mỹ, tương đồng và khác biệt thế nào, thưa anh?

* Phan Thanh Tuấn: So với Mỹ, nơi hệ sinh thái công nghệ đã phát triển lâu đời, có khung pháp lý linh hoạt và thị trường mở thì Đà Nẵng vẫn đang trong quá trình hoàn thiện cơ chế cho đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất là tinh thần chủ động và sự cam kết mạnh mẽ của chính quyền. Các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo ở Đà Nẵng được hỗ trợ về thuế doanh nghiệp cũng như thuế thu nhập cá nhân, được hỗ trợ văn phòng miễn phí trong 3 năm, và nhiều chính sách về bản quyền và marketing khác. Tôi cảm nhận rõ ràng rằng Đà Nẵng đang thật sự "mở cửa" cho công nghệ mới, sẵn sàng lắng nghe và đồng hành cùng doanh nghiệp. Ở Mỹ, doanh nghiệp là trung tâm của đổi mới, được hỗ trợ qua vườn ươm hay quỹ đầu tư tư nhân. Còn ở Đà Nẵng, tôi thấy chính quyền lại đóng vai trò "người mở đường" tạo nền tảng, kết nối, và thúc đẩy cộng đồng startup công nghệ phát triển. Đây chính là điểm tương đồng về mục tiêu, nhưng khác biệt về cách tiếp cận. Với một thành phố có tầm nhìn, có con người, có quyết tâm và có những nền tảng cơ sở nhất định như Đà Nẵng, tôi tin rằng sự khác biệt này sẽ trở thành lợi thế giúp Việt Nam đi nhanh hơn trong hành trình ứng dụng AI vào đời sống thực tế.

- P.V: Xin anh cho biết một số dự án đã, đang triển khai tại TP Đà Nẵng?

* Phan Thanh Tuấn: Những dự án có ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) của công ty chúng tôi đang triển khai chủ yếu phục vụ du lịch, điểm đến và sự kiện. Cụ thể, trợ lý ảo AI tại Bảo tàng Đà Nẵng, Trung tâm xúc tiến du lịch Đà Nẵng, Sân bay Đà Nẵng; Robot chào đón và Robot phục vụ; HeriStepAI thuyết minh tự động tích hợp trí tuệ nhân tạo, hỗ trợ hơn 15 ngôn ngữ gồm: Tiếng Việt, Tiếng Anh, Tiếng Nhật, Tiếng Hàn và Tiếng Trung... hỗ trợ tối đa cho khách quốc tế và người học ngoại ngữ (hiện áp dụng tại Bảo tàng Đà Nẵng và trên Xích lô du lịch Đà Nẵng (Auto guide), đang hướng đến phục vụ tại Phố Cổ Hội An; Travist dịch thuật cho Hướng dẫn viên… Đồng thời, chúng tôi đang phát triển ứng dụng hỗ trợ bán hàng, thử nghiệm 1 ki-ốt tại 1 cửa hàng ở khu phố An Thượng; ứng dụng hỗ trợ Hướng dẫn viên du lịch…

- P.V: Anh đánh giá thế nào về tiềm năng ứng dụng AI tại Đà Nẵng?

* Phan Thanh Tuấn: Tại công viên phần mềm số 2 ở Đà Nẵng, khi AIAIVN được cấp văn phòng, ban đầu chỉ có 4 doanh nghiệp AI. Sau 6 tháng, số lượng doanh nghiệp AI có văn phòng tại đây đã lên đến gần 40, chưa tính các doanh nghiệp AI ở bên ngoài. Điều này cho thấy, nhiều doanh nghiệp đang nhìn thấy tiềm năng ứng dụng AI tại Đà Nẵng và muốn tham gia vào hệ sinh thái AI của Đà Nẵng. Hệ sinh thái AI và bán dẫn của Đà Nẵng có tiềm năng to lớn, minh chứng là FPT khai trương Trung tâm R&D bán dẫn & công nghệ cao tại Công viên Phần mềm số 2 vào đầu năm 2025. Trong năm 2025, Thành phố tổ chức nhiều sự kiện AI - bán dẫn, ký kết hợp tác với nhiều đối tác công nghệ lớn, thúc đẩy phát triển thị trường (ví dụ như Marvell đã đặt văn phòng tại Công viên phần mềm Đà Nẵng số 2). Có thể nói, hệ sinh thái AI của Đà Nẵng đang bước vào chu kỳ phát triển mới đầy hứa hẹn.

- P.V: Anh có kiến nghị gì để cộng đồng doanh nghiệp trong lĩnh vực AI phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới?

* Phan Thanh Tuấn: Gần đây Đà Nẵng đã thúc đẩy xây dựng trung tâm tài chính số qua mô hình sandbox (thử nghiệm có kiểm soát), cho phép các doanh nghiệp (nhất là startup) và tổ chức tài chính thử nghiệm các sản phẩm, dịch vụ và mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực tài chính số, công nghệ blockchain, và trí tuệ nhân tạo (AI) mà không bị ràng buộc bởi các quy định pháp lý hiện hành quá khắt khe. Với tư cách là một startup AI, chúng tôi rất vui mừng đón nhận mô hình sandbox này. Cụ thể hơn, mong rằng một ngày không xa, chúng ta có thể thử nghiệm cho du khách sử dụng tiền số trong việc chi trả những trải nghiệm du lịch tại Đà Nẵng, góp phần vào chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế lên 2 con số. Tuy nhiên, mô hình thử nghiệm sandbox hiện tại chỉ được thực hiện tại một số địa điểm trong thành phố Đà Nẵng. Chúng tôi mong chính quyền có thể hoàn thiện khung pháp lý để việc thử nghiệm có thể tiến hành sớm ở toàn thành phố Đà Nẵng.

- P.V: Cảm ơn anh!

NGUYỄN LÊ (thực hiện)